Academic

AI भाषा मॉडेल्सचे मूल्यांकन: स्टॅनफोर्ड विद्यापीठाच्या नवीन प्रभावी आणि कार्यक्षम पद्धतीचा सविस्तर आढावा प्रस्तावना: आजकाल कृत्रिम बुद्धिमत्तेवर (AI) आधारित भाषा मॉडेल्स (Language Models) सर्वत्र वापरली जात आहेत. ही मॉडेल्स मजकूर तयार करणे, भाषांतर करणे, प्रश्नांची उत्तरे देणे अशा अनेक कामांमध्ये मदत करतात. परंतु, या मॉडेल्सची अचूकता आणि कार्यक्षमता तपासणे हे एक मोठे आव्हान आहे. नुकतेच, … Read more

अति-प्रक्रिया केलेले अन्न (Ultra-Processed Food): स्टॅनफोर्ड युनिव्हर्सिटीच्या अहवालानुसार ५ महत्त्वाचे मुद्दे स्टॅनफोर्ड युनिव्हर्सिटीने १५ जुलै २०२५ रोजी ‘Five things to know about ultra-processed food’ या शीर्षकाखाली एक माहितीपूर्ण लेख प्रकाशित केला आहे. या लेखात अति-प्रक्रिया केलेल्या अन्नाबद्दल (Ultra-Processed Food – UPF) सविस्तर माहिती देण्यात आली आहे, जी आपल्या आरोग्यासाठी अत्यंत महत्त्वाची आहे. या माहितीच्या आधारे, … Read more

तुमच्या वाचण्याच्या सवयी आणि अडचणी, जेवढ्या वाटतात त्याहून खूप लवकर समोर येतात! – हार्वर्ड विद्यापीठाचा अभ्यास नवीन संशोधन मुलांना विज्ञानाची गोडी लावण्यासाठी एक नवी दिशा दाखवते! नमस्कार मित्रांनो! आज आपण एका खूप महत्त्वाच्या आणि रंजक अभ्यासाबद्दल बोलणार आहोत. हा अभ्यास हार्वर्ड विद्यापीठाच्या (Harvard University) शास्त्रज्ञांनी केला आहे आणि तो आपल्या सगळ्यांसाठी, विशेषतः तुमच्यासारख्या लहान मुलांसाठी … Read more

स्टॅनफोर्ड विद्यापीठाचे संशोधन: व्हर्च्युअल रिॲलिटी (VR) प्रशिक्षणामुळे कामाच्या ठिकाणी सहानुभूती वाढते प्रस्तावना: आजच्या वेगवान आणि स्पर्धात्मक जगात, कामाच्या ठिकाणी सकारात्मक आणि सहकार्याचे वातावरण निर्माण करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. यासाठी कर्मचाऱ्यांमध्ये सहानुभूतीची भावना असणे आवश्यक आहे. नुकत्याच स्टॅनफोर्ड विद्यापीठाने केलेल्या एका संशोधनात असे दिसून आले आहे की, व्हर्च्युअल रिॲलिटी (VR) तंत्रज्ञानाचा वापर करून केलेले प्रशिक्षण कर्मचाऱ्यांमध्ये … Read more

कॅन्सरच्या उपचारांकडून डोळ्यांच्या आजारांवर नवीन उपाय? विज्ञानाची गंमत, मुलांसाठी खास! प्रस्तावना: नमस्कार मित्रांनो! आज आपण एका खूपच रंजक विषयावर बोलणार आहोत. तुम्हाला माहिती आहे का, कधीकधी एका आजारावर उपचार शोधताना आपल्याला दुसऱ्या आजारावरही नवीन मार्ग सापडू शकतो? अगदी तसंच काहीतरी अमेरिकेतील प्रसिद्ध हार्वर्ड युनिव्हर्सिटीमध्ये घडलं आहे. त्यांनी एक अभ्यास केला आहे, ज्यामुळे भविष्यात डोळ्यांच्या आजारांवर … Read more

स्टॅनफोर्ड विद्यापीठातील नवीन तंत्रज्ञान: मेंदूच्या लहरींचे इमेजिंग, रोग संशोधनात क्रांती घडवू शकते स्टॅनफोर्ड विद्यापीठातील शास्त्रज्ञांनी एक अभूतपूर्व प्रकाश-आधारित तंत्रज्ञान विकसित केले आहे, जे मेंदूच्या लहरींचे (brain waves) इमेजिंग करण्याची क्षमता ठेवते. हे तंत्रज्ञान न्यूरोलॉजिकल रोग आणि विकारांवर संशोधन करण्यासाठी एक नवीन मार्ग उघडू शकते. 2025-07-16 रोजी स्टॅनफोर्ड युनिव्हर्सिटीने प्रकाशित केलेल्या वृत्तानुसार, हे तंत्रज्ञान मेंदूच्या कार्याचा … Read more

उन्हाळ्याच्या सुट्टीत विज्ञानाचे अनोखे जग! हार्वर्ड विद्यापीठाकडून खास उन्हाळी वाचन सल्ला – मुलांसाठी आणि विद्यार्थ्यांसाठी! (Harvard University, 24 जून 2025, दुपारी 06:51 वाजता) नमस्कार मित्रांनो! उन्हाळ्याच्या सुट्ट्या लागल्या आहेत आणि तुम्हा सगळ्यांना नक्कीच नवीन गोष्टी वाचायला आवडत असेल. पण या सुट्टीत फक्त गोष्टी वाचण्याऐवजी, आपण विज्ञानाचं एक भन्नाट जग एक्सप्लोर केलं तर? हार्वर्ड युनिव्हर्सिटीने नुकताच … Read more

Stanford University च्या चार नवीन प्रकल्पांद्वारे सागरी आरोग्य आणि शाश्वततेत प्रगती प्रस्तावना: Stanford University ने सागरी आरोग्य आणि शाश्वततेच्या क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण प्रगती घडवणारे चार नवीन प्रकल्प सुरू केले आहेत. दि. १६ जुलै २०२५ रोजी Stanford News द्वारे प्रकाशित झालेल्या माहितीनुसार, हे प्रकल्प सागरी परिसंस्थेचे संरक्षण, संशोधन आणि सुधारणा करण्याच्या उद्देशाने सुरू करण्यात आले आहेत. हे … Read more

तरुण पिढी कमी धोका का पत्करत आहे? हार्वर्ड विद्यापीठातील एका अभ्यासातून समोर आलेले निष्कर्ष दिनांक: २४ जून २०२५ प्रस्तावना: आजकाल आपण बऱ्याचदा ऐकतो की तरुण पिढी पूर्वीसारखी धाडसी राहिलेली नाही, ते पूर्वीसारखे धोके पत्करत नाहीत. हे खरं आहे का? आणि जर हे खरं असेल, तर यामागे काय कारणं आहेत? हार्वर्ड विद्यापीठाने नुकत्याच केलेल्या एका अभ्यासामध्ये … Read more

समुदाय-आधारित संशोधन: एक सविस्तर आढावा स्टॅनफोर्ड युनिव्हर्सिटीने १६ जुलै २०२५ रोजी प्रकाशित केलेल्या ‘What does it mean to do ‘community-based research’?’ या लेखाच्या अनुषंगाने, समुदाय-आधारित संशोधन (Community-Based Research – CBR) म्हणजे काय आणि त्याचे महत्त्व यावर आधारित एक सविस्तर लेख येथे सादर करत आहोत. समुदाय-आधारित संशोधन (CBR) म्हणजे काय? समुदाय-आधारित संशोधन ही एक सहयोगी संशोधन … Read more