Microsoft चा नवीन शोध: मानवाने AI सोबत कसे बोलले हे ओळखण्याची सोपी पद्धत!
दिनांक: २३ जुलै २०२५, दुपारी ४:०० वाजता (सोपे करून सांगायचे तर, भविष्यात काही वर्षांनी)
Microsoft Research (मायक्रोसॉफ्ट रिसर्च) या संस्थेने एक खूपच मजेदार आणि महत्त्वाचा शोध लावला आहे. त्यांनी एक अशी पद्धत शोधून काढली आहे, ज्यामुळे आपण हे सोप्या पद्धतीने ओळखू शकतो की माणूस AI (कृत्रिम बुद्धिमत्ता) सोबत बोलताना किंवा संवाद साधताना कसा वागतो.
AI म्हणजे काय?
AI म्हणजे Artificial Intelligence. सोप्या भाषेत सांगायचे तर, AI म्हणजे अशा प्रकारची कॉम्प्युटर प्रणाली जी माणसांसारखी विचार करू शकते, शिकू शकते आणि कामे करू शकते. उदाहरणार्थ, तुम्ही तुमच्या फोनवर किंवा कॉम्प्युटरवर बोलता तेव्हा जो आवाज ओळखतो किंवा तुम्हाला माहिती शोधून देतो, तो AI चाच एक भाग असतो. Siri, Alexa, Google Assistant हे सर्व AI चे चांगले उदाहरण आहेत.
हा शोध का महत्त्वाचा आहे?
आजकाल आपण AI शी खूप बोलतो. जसे की, तुम्ही शाळेचा गृहपाठ करण्यासाठी AI ला प्रश्न विचारता, किंवा आई-बाबा नवीन गाणे ऐकण्यासाठी AI चा वापर करतात. पण AI आपल्याशी कसे बोलत आहे, किंवा आपण AI शी कसे बोलतो, हे समजून घेणे खूप महत्त्वाचे आहे.
कल्पना करा, तुम्ही एका नवीन मित्राला भेटता. तो तुमच्याशी कसा बोलतो, तो काय विचारतो, हे तुम्हाला समजले तर तुम्हाला त्याच्यासोबत खेळायला किंवा बोलायला जास्त मजा येईल, बरोबर? तसेच, AI सोबत आपण कसे बोलतो, AI कशा प्रकारची उत्तरे देतो, हे समजून घेतले तर AI ला अधिक चांगले बनवता येईल.
Microsoft चा हा नवीन शोध काय करतो?
Microsoft च्या शास्त्रज्ञांनी एक अशी खास पद्धत (technical approach) तयार केली आहे, ज्यामुळे ते हजारो-लाखो लोकांच्या AI सोबतच्या संवादांचा अभ्यास करू शकतात. ते हे ओळखतात की:
- माणूस AI ला काय विचारतो? (उदा. “मला आकाशातले तारे दाखव” किंवा “मला एक गाणे ऐकव”)
- AI त्याला काय उत्तर देते? (उदा. “हे बघ आकाशातले तारे!” किंवा “हे गाणे ऐक.”)
- हा संवाद कसा वाटला? (उदा. AI ने दिलेले उत्तर बरोबर होते का? ते समजायला सोपे होते का? ते उपयुक्त होते का?)
- माणूस AI च्या उत्तरावर कशी प्रतिक्रिया देतो? (उदा. माणूस पुन्हा प्रश्न विचारतो, किंवा “धन्यवाद” म्हणतो, किंवा थोडा चिडतो)
या सर्व गोष्टींचा अभ्यास करून, Microsoft एक ‘क्लासिफिकेशन’ (classification) करते. क्लासिफिकेशन म्हणजे वेगवेगळ्या प्रकारात विभागणे. जसे की, आपण फळे ओळखतो, की हे सफरचंद आहे, हे केळ आहे, तसे हे लोक AI शी कसे बोलले, याचे वेगवेगळे प्रकार ओळखले जातात.
हे कशासाठी वापरले जाईल?
- AI ला अधिक हुशार बनवण्यासाठी: AI माणसांना काय हवे आहे हे अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेईल आणि त्यानुसार उत्तरे देईल.
- AI चा वापर सोपा करण्यासाठी: जेणेकरून लहान मुले किंवा नवीन लोकसुद्धा AI चा वापर सहजपणे करू शकतील.
- AI ला अधिक सुरक्षित बनवण्यासाठी: जेणेकरून AI कोणालाही वाईट गोष्टी शिकवणार नाही किंवा चुकीची माहिती देणार नाही.
- शाळेतल्या मुलांना मदत करण्यासाठी: समजा तुम्ही एखाद्या विषयावर माहिती मिळवण्यासाठी AI चा वापर केला, तर AI तुम्हाला ती माहिती सोप्या भाषेत कशी देईल, हे समजून घेण्यास मदत होईल.
तुम्हीही शास्त्रज्ञ बनू शकता!
हा शोध दाखवतो की विज्ञान किती मजेदार असू शकते. कॉम्प्युटर, भाषा आणि माणसांचे वर्तन यांचा अभ्यास करून आपण AI सारख्या नवीन गोष्टींना अधिक चांगले बनवू शकतो.
तुम्हालाही असे प्रश्न पडतात का, की AI कसे काम करते? किंवा AI आपले बोलणे कसे ऐकते? जर हो, तर तुमच्यामध्ये एक चांगला शास्त्रज्ञ किंवा संशोधक दडलेला आहे!
तुम्ही छोटे प्रयोग करून पाहू शकता, जसे की तुमच्या घरातल्या व्हॉइस असिस्टंटला (Siri, Alexa) वेगवेगळ्या प्रकारचे प्रश्न विचारणे आणि त्याची उत्तरे काय येतात हे पाहणे. तुम्ही तुमच्या मित्रांशी बोलता तेव्हा त्यांची भाषा कशी असते, ते काय विचारतात, याचाही अभ्यास करू शकता.
Microsoft चा हा नवीन शोध आपल्या सर्वांसाठी एक नवीन दार उघडतो. हे दार आहे AI सोबत अधिक चांगल्या आणि सोप्या प्रकारे संवाद साधण्याचे. आणि हे सर्व शक्य झाले आहे विज्ञानाच्या मदतीने!
चला, विज्ञानाचा अभ्यास करूया आणि भविष्याला अधिक चांगले बनवूया!
Technical approach for classifying human-AI interactions at scale
एआयने बातम्या दिल्या आहेत.
Google Gemini मधून प्रतिसाद मिळवण्यासाठी खालील प्रश्न वापरण्यात आला:
2025-07-23 16:00 ला, Microsoft ने ‘Technical approach for classifying human-AI interactions at scale’ प्रकाशित केले. कृपया संबंधित माहितीसह, मुले आणि विद्यार्थ्यांना समजेल अशा सोप्या भाषेत एक सविस्तर लेख लिहा, ज्यामुळे अधिक मुलांना विज्ञानात रुची घेण्यासाठी प्रोत्साहन मिळेल. कृपया मराठीमध्येच लेख द्या.