भविष्यातील पाय: MIT च्या ‘बायोनिक गुडघा’ ची कमाल!
कल्पना करा, एका साध्या गुडघ्यामध्ये तंत्रज्ञान इतकं मिसळून गेलंय की तो तुमच्या शरीराचाच एक भाग बनलाय आणि तो तुम्हाला नेहमीसारखं धावायला, उड्या मारायला आणि खेळायला मदत करतोय! होय, हे काही काल्पनिक नाही, तर खऱ्या आयुष्यात घडणारं आहे. मॅसॅच्युसेट्स इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी (MIT) नावाच्या एका खूप हुशार विद्यापीठाने असं काहीतरी शोधून काढलं आहे, जे ऐकून तुम्हाला विज्ञानावर प्रेम वाटायला लागेल!
काय आहे हे नवीन ‘बायोनिक गुडघा’?
MIT च्या शास्त्रज्ञांनी एक असा गुडघा तयार केला आहे, जो मानवी त्वचेमध्ये आणि स्नायूंमध्ये सहजपणे मिसळून जातो. हे ऐकून तुम्हाला कदाचित थोडे विचित्र वाटेल, पण हेच तर विज्ञानाचं यश आहे! याला ‘बायोनिक गुडघा’ म्हणतात. ‘बायोनिक’ म्हणजे असं काहीतरी जे जीवशास्त्र (बायोलॉजी) आणि तंत्रज्ञान (इलेक्ट्रॉनिक्स) यांचं मिश्रण असतं.
हे काम कसं करतं?
आपला गुडघा म्हणजे हाडं, स्नायू आणि सांध्यांचं एक गुंतागुंतीचं जाळं आहे. जेव्हा आपण चालतो, धावतो किंवा बसतो, तेव्हा हे सर्व भाग मिळून काम करतात. पण कधीकधी दुखापतीमुळे किंवा इतर कारणांमुळे हा गुडघा नीट काम करणं थांबवतो. अशा वेळी, हा नवीन बायोनिक गुडघा खूप उपयोगी ठरू शकतो.
- त्वचेत मिसळणारा गुडघा: हा गुडघा असा बनवला आहे की तो आपल्या त्वचेखाली सहजपणे वाढू शकतो आणि आपल्या शरीराचाच एक भाग असल्यासारखा वाटतो. जणू काही तो जन्मजातच आपल्या गुडघ्याचा भाग होता!
- नैसर्गिक हालचाल: महत्त्वाचं म्हणजे, हा गुडघा आपल्याला नैसर्गिकरित्या हालचाल करायला मदत करतो. म्हणजे, तुम्ही जसा नैसर्गिक गुडघ्याने चालता, धावता, तसंच काहीसं तुम्हाला या बायोनिक गुडघ्यानेही करता येईल. तो तुमच्या शरीरातील सिग्नल (इशारे) ओळखतो आणि त्यानुसार काम करतो.
- स्नायूंना मदत: हा गुडघा आपल्या आजूबाजूच्या स्नायूंनाही मदत करतो. जणू काही तो तुमच्या स्नायूंना बळ देतो आणि त्यांना अधिक चांगलं काम करण्यासाठी तयार करतो.
हे मुलांसाठी आणि विद्यार्थ्यांसाठी का महत्त्वाचं आहे?
तुम्ही सगळेच जण शाळेत जाता, खेळता, बागडता. कधीकधी खेळताना लागलं किंवा पायाला दुखापत झाली, तर किती त्रास होतो, हे तुम्हाला माहीतच आहे.
- खेळायला पुन्हा संधी: या बायोनिक गुडघ्यामुळे ज्यांना गुडघ्यामुळे खेळता येत नाही, त्यांना पुन्हा खेळण्याची, धावण्याची, उड्या मारण्याची संधी मिळेल. विचार करा, तुम्ही सायकल चालवू शकता, फुटबॉल खेळू शकता किंवा जिम्नॅस्टिक्स करू शकता – किती मजा येईल!
- विज्ञानाची शक्ती: हे पाहून तुम्हाला कळेल की विज्ञान किती शक्तिशाली आहे. आपल्या आजूबाजूला ज्या समस्या आहेत, त्यावर विज्ञान उत्तरं शोधतं. MIT च्या शास्त्रज्ञांनी हे करून दाखवलं आहे.
- नवीन कल्पनांना चालना: या शोधातून तुम्हाला नवीन कल्पना येतील. तुम्ही विचार कराल की, ‘अरे, जर गुडघ्यासाठी असं काही बनू शकतं, तर इतर अवयवांसाठी काय बनवू शकतो?’ कदाचित तुम्हीच भविष्यातील असे शास्त्रज्ञ व्हाल, जे आणखी नवीन आणि अद्भुत गोष्टींचा शोध लावतील.
हे भविष्यात काय बदलणार आहे?
हा बायोनिक गुडघा म्हणजे वैद्यकीय क्षेत्रात एक मोठी क्रांती आहे. ज्या लोकांना चालता येत नाही किंवा ज्यांचे गुडघे खराब झाले आहेत, त्यांच्यासाठी हे एक नवीन जीवन घेऊन येईल. हे तंत्रज्ञान जसजसं विकसित होईल, तसतसं ते आणखी सोपं आणि स्वस्त होईल, ज्यामुळे ते जास्त लोकांपर्यंत पोहोचेल.
तुमच्यासाठी एक संदेश:
तुम्ही सगळे खूप जिज्ञासू आहात. विज्ञान हे काही फक्त पुस्तकांमध्ये नसतं, तर ते आपल्या आजूबाजूला, आपल्या शरीरात आणि MIT सारख्या संस्थांमध्ये घडत असतं. या बायोनिक गुडघ्यासारख्या शोधांबद्दल वाचत रहा, माहिती मिळवत रहा. कदाचित उद्या तुम्हीच असा एखादा शोध लावाल, जो जगाला चकित करेल! विज्ञानाला घाबरू नका, तर त्याचा मित्र बना. कारण विज्ञान तुम्हाला खूप दूर घेऊन जाऊ शकतं!
A bionic knee integrated into tissue can restore natural movement
एआयने बातम्या दिल्या आहेत.
Google Gemini मधून प्रतिसाद मिळवण्यासाठी खालील प्रश्न वापरण्यात आला:
2025-07-10 18:00 ला, Massachusetts Institute of Technology ने ‘A bionic knee integrated into tissue can restore natural movement’ प्रकाशित केले. कृपया संबंधित माहितीसह, मुले आणि विद्यार्थ्यांना समजेल अशा सोप्या भाषेत एक सविस्तर लेख लिहा, ज्यामुळे अधिक मुलांना विज्ञानात रुची घेण्यासाठी प्रोत्साहन मिळेल. कृपया मराठीमध्येच लेख द्या.