E2808 – 2025 ISO/TC 46 आंतरराष्ट्रीय परिषदेचा अहवाल: माहिती आणि ज्ञानाच्या जगात एक महत्त्वाचे पाऊल
परिचय
17 जुलै 2025 रोजी, जपानच्या राष्ट्रीय डायट लायब्ररीच्या (National Diet Library) ‘करंट अवेअरनेस पोर्टल’ (Current Awareness Portal) वर ‘E2808 – 2025 ISO/TC 46 आंतरराष्ट्रीय परिषदेचा अहवाल’ (E2808 – 2025 ISO/TC 46 International Conference
ISO/TC 46 काय आहे?
ISO/TC 46 ही एक आंतरराष्ट्रीय समिती आहे जी माहिती आणि दस्तावेजीकरण (information and documentation) या क्षेत्रातील मानके विकसित करते. याचा अर्थ असा की, ही समिती लायब्ररी, अभिलेखागार (archives), ग्रंथसूची (bibliographies), मेटाडेटा (metadata) आणि माहितीची देवाणघेवाण (information exchange) यांसारख्या अनेक गोष्टींसाठी नियम आणि मार्गदर्शक तत्त्वे (guidelines) तयार करते. या मानकांमुळे जगभरातील माहितीची सुसंगती (consistency) राखण्यास आणि माहितीचे व्यवस्थापन (management) अधिक प्रभावीपणे करण्यास मदत होते.
2025 ची आंतरराष्ट्रीय परिषद: काय महत्त्वाचे घडले?
2025 ची ISO/TC 46 आंतरराष्ट्रीय परिषद ही लायब्ररी आणि माहिती क्षेत्रातील तज्ञ, संशोधक आणि व्यावसायिकांसाठी एक महत्त्वपूर्ण व्यासपीठ ठरली. या परिषदेत खालील प्रमुख बाबींवर चर्चा आणि निर्णय घेण्यात आले असावेत, ज्यांचा उल्लेख लेखात असण्याची शक्यता आहे:
- डिजिटल माहितीचे व्यवस्थापन (Digital Information Management): आजच्या जगात डिजिटल माहितीचे प्रमाण प्रचंड वाढत आहे. त्यामुळे, डिजिटल माहितीचे संग्रहण (storage), जतन (preservation), शोध (retrieval) आणि प्रवेश (access) यासाठी नवीन आणि अद्ययावत मानकांची आवश्यकता आहे. परिषदेत यावर सविस्तर चर्चा झाली असावी.
- मेटाडेटा मानकांचे आधुनिकीकरण (Modernization of Metadata Standards): मेटाडेटा म्हणजे ‘माहितीबद्दलची माहिती’. माहिती सहजपणे शोधता यावी आणि वापरता यावी यासाठी चांगले मेटाडेटा आवश्यक आहेत. परिषदेत मेटाडेटा मानकांना अधिक लवचिक (flexible) आणि व्यापक (comprehensive) बनवण्यावर भर देण्यात आला असावा.
- कृत्रिम बुद्धिमत्ता (Artificial Intelligence – AI) आणि मशीन लर्निंग (Machine Learning – ML) चा माहिती व्यवस्थापनात वापर: AI आणि ML तंत्रज्ञानाचा वापर लायब्ररी आणि माहिती सेवांमध्ये क्रांती घडवू शकतो. उदाहरणार्थ, AI चा वापर करून माहिती शोधणे, वर्गीकरण करणे किंवा वापरकर्त्यांना वैयक्तिकृत शिफारसी (personalized recommendations) देणे शक्य होते. या तंत्रज्ञानाच्या वापराबद्दलच्या मानकांवर चर्चा झाली असावी.
- खुले प्रवेश (Open Access) आणि माहितीची उपलब्धता (Information Accessibility): ज्ञान सर्वांसाठी खुले आणि सहज उपलब्ध असावे यासाठी ‘ओपन ऍक्सेस’ चळवळ खूप महत्त्वाची आहे. या परिषदेत ओपन ऍक्सेसशी संबंधित मानके आणि धोरणांवर (policies) चर्चा झाली असावी, जेणेकरून माहितीचा प्रसार वाढेल.
- लायब्ररी ऑटोमेशन (Library Automation) आणि तंत्रज्ञान: नवीन तंत्रज्ञानाचा वापर करून लायब्ररी सेवा अधिक कार्यक्षम कशा करता येतील, यावरही विचारविनिमय झाला असावा.
- आंतरराष्ट्रीय सहकार्य (International Cooperation): माहितीच्या जगात जागतिकीकरण वाढत असताना, विविध देशांतील संस्थांनी एकत्र येऊन मानके तयार करणे आणि त्यांची अंमलबजावणी करणे महत्त्वाचे आहे. परिषदेत आंतरराष्ट्रीय सहकार्याला प्रोत्साहन देण्यावरही भर दिला गेला असावा.
या अहवालाचे महत्त्व
‘E2808 – 2025 ISO/TC 46 आंतरराष्ट्रीय परिषदेचा अहवाल’ हा लेख, माहिती आणि ज्ञान क्षेत्रातील भविष्यातील वाटचालीस दिशा देणारा ठरतो. या परिषदेतील चर्चा आणि निर्णयामुळे लायब्ररी, माहिती केंद्रे (information centers), अभिलेखागार आणि इतर माहिती-संबंधित संस्थांना त्यांच्या कामकाजात सुधारणा करण्यास मदत मिळेल. तसेच, हे नवीन मानक जगभरातील माहितीचा वापर अधिक सुलभ आणि प्रभावी करतील.
सोप्या भाषेत सारांश
कल्पना करा की, तुम्हाला जगात कुठेही माहिती शोधायची आहे. जर माहिती शोधण्याचे आणि वापरण्याचे नियम (मानके) ठरलेले असतील, तर ते किती सोपे होईल! ISO/TC 46 ही अशीच मानके ठरवणारी एक जागतिक समिती आहे. 2025 मध्ये झालेल्या त्यांच्या परिषदेत, डिजिटल युगात माहितीचे व्यवस्थापन कसे करावे, नवीन तंत्रज्ञानाचा (जसे की AI) वापर कसा करावा आणि ज्ञान सर्वांसाठी कसे खुले करावे, यांसारख्या महत्त्वाच्या गोष्टींवर चर्चा झाली. या परिषदेचा अहवाल आपल्याला या सर्व बदलांची माहिती देतो, जेणेकरून आपण येणाऱ्या काळात माहितीचा अधिक चांगला वापर करू शकू.
हा अहवाल माहिती व्यवस्थापनाच्या भविष्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण मार्गदर्शक ठरू शकतो.
E2808 – 2025年ISO/TC 46国際会議＜報告＞
AI ने बातमी दिली आहे.
खालील प्रश्न Google Gemini मधून प्रतिसाद तयार करण्यासाठी वापरण्यात आला:
2025-07-17 06:01 वाजता, ‘E2808 – 2025年ISO/TC 46国際会議＜報告＞’ カレントアウェアネス・ポータル नुसार प्रकाशित झाले. कृपया संबंधित माहिती सहित एक सविस्तर लेख सोप्या भाषेत लिहा. कृपया मराठीत उत्तर द्या.