युरोपियन कमिशनने टॅक्सोनॉमी नियमांमध्ये सुधारणा केली: पर्यावरणपूरक गुंतवणुकीला चालना
नवी दिल्ली: जपानच्या व्यापार प्रोत्साहन संस्थेनुसार (JETRO), युरोपियन कमिशनने (European Commission) १५ जुलै २०२५ रोजी, ‘टॅक्सोनॉमी नियमांच्या委任規則 (Delegated Acts)’ मध्ये काही महत्त्वाचे बदल करणारा एक सोपा मसुदा स्वीकारला आहे. या बदलांचा मुख्य उद्देश पर्यावरणपूरक आणि टिकाऊ (sustainable) व्यवसायांमध्ये गुंतवणूक वाढवणे आणि युरोपियन युनियनला (EU) २०५० पर्यंत हवामान तटस्थ (climate-neutral) बनवण्याच्या दिशेने प्रगती करणे हा आहे.
टॅक्सोनॉमी नियम म्हणजे काय?
युरोपियन टॅक्सोनॉमी नियम हा EU मधील एक वर्गीकरण प्रणाली आहे, जी आर्थिक क्रियाकलाप (economic activities) पर्यावरणाच्या दृष्टीने किती टिकाऊ आहेत हे ठरवते. सोप्या भाषेत सांगायचे तर, हे नियम स्पष्ट करतात की कोणता व्यवसाय ‘ग्रीन’ किंवा पर्यावरणपूरक आहे आणि कोणता नाही. याचा फायदा असा होतो की गुंतवणूकदार (investors) आणि कंपन्यांना हे समजते की कोणत्या प्रकारच्या व्यवसायात गुंतवणूक करणे हे EU च्या पर्यावरणीय ध्येयांशी सुसंगत आहे.
काय बदल झाले आहेत?
या नवीन मसुद्यामध्ये प्रामुख्याने दोन महत्त्वाच्या क्षेत्रांवर लक्ष केंद्रित केले आहे:
-
ऊर्जा क्षेत्र (Energy Sector):
- नैसर्गिक वायू (Natural Gas): पूर्वी नैसर्गिक वायूला काही विशिष्ट परिस्थितीत ‘ग्रीन’ मानले जात होते. मात्र, या नवीन नियमांनुसार, नैसर्गिक वायूला भविष्यात ‘ग्रीन’ म्हणून वर्गीकृत करण्यासाठी काही नवीन आणि कठोर नियम लागू केले जातील. उदाहरणार्थ, कार्बन उत्सर्जन (carbon emissions) कमी करण्यासाठी काही नवीन तंत्रज्ञान वापरणे किंवा ठराविक वेळेनंतर तो वापर टप्प्याटप्प्याने कमी करणे बंधनकारक असू शकते. याचा अर्थ, केवळ नैसर्गिक वायू वापरणे पुरेसे नसेल, तर तो वापर किती पर्यावरणावर परिणाम करतो यावर अधिक लक्ष दिले जाईल.
- अणु ऊर्जा (Nuclear Energy): अणु ऊर्जेचा समावेश ‘ग्रीन’ म्हणून करणे हा एक चर्चेचा विषय राहिला आहे. नवीन नियमांनुसार, अणु ऊर्जेला ‘ग्रीन’ म्हणून वर्गीकृत करण्यासाठी आणखी काही अटी घातल्या जातील, ज्यामध्ये कचरा व्यवस्थापन (waste management) आणि सुरक्षिततेवर (safety) अधिक भर दिला जाईल.
-
संशोधन आणि विकास (Research and Development – R&D):
- या नवीन नियमांमुळे संशोधन आणि विकास क्षेत्रातील अनेक क्रियाकलापांना ‘ग्रीन’ म्हणून मान्यता मिळण्यास मदत होईल. यामुळे कंपन्यांना नवीन पर्यावरणपूरक तंत्रज्ञान विकसित करण्यासाठी आणि त्यामध्ये गुंतवणूक करण्यासाठी प्रोत्साहन मिळेल.
या बदलांचे महत्त्व काय?
- गुंतवणुकीला चालना: हे नियम कंपन्यांना आणि गुंतवणूकदारांना स्पष्ट दिशा देतात. यामुळे जे व्यवसाय खरोखरच पर्यावरणपूरक आहेत, त्यांना गुंतवणूक मिळण्याची शक्यता वाढते.
- ग्रीनवाशिंगला आळा: ‘ग्रीनवाशिंग’ म्हणजे कंपन्यांनी स्वतःला प्रत्यक्षात नसतानाही पर्यावरणपूरक असल्याचे भासवणे. नवीन आणि अधिक कठोर नियमांमुळे कंपन्यांसाठी चुकीची माहिती देणे किंवा फसवणूक करणे कठीण होईल.
- हवामान बदलाचा सामना: EU चे २०५० पर्यंत हवामान तटस्थ बनण्याचे लक्ष्य साध्य करण्यासाठी हे बदल अत्यंत महत्त्वाचे आहेत. यामुळे कंपन्यांना त्यांच्या क्रियाकलापांमध्ये सुधारणा करण्यास आणि कार्बन उत्सर्जन कमी करण्यास प्रोत्साहन मिळेल.
- स्पष्टता: गुंतवणूकदारांसाठी आणि कंपन्यांसाठी टॅक्सोनॉमी नियमांची अंमलबजावणी अधिक सोपी आणि स्पष्ट होईल.
पुढील वाटचाल:
हा मसुदा आता युरोपियन संसदेत (European Parliament) आणि सदस्य राष्ट्रांमध्ये (Member States) चर्चेसाठी जाईल. अंतिम मंजुरीनंतर, हे नियम लागू होतील आणि युरोपियन युनियनमधील आर्थिक क्रियाकलापांवर त्याचा मोठा परिणाम दिसून येईल.
थोडक्यात, युरोपियन कमिशनने केलेले हे बदल EU च्या पर्यावरणपूरक ध्येयांना बळकट करणारे आहेत आणि टिकाऊ भविष्याच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल मानले जात आहे.
AI ने बातमी दिली आहे.
खालील प्रश्न Google Gemini मधून प्रतिसाद तयार करण्यासाठी वापरण्यात आला:
2025-07-15 02:05 वाजता, ‘欧州委、タクソノミー規則の委任規則に関する簡素化法案を採択’ 日本貿易振興機構 नुसार प्रकाशित झाले. कृपया संबंधित माहिती सहित एक सविस्तर लेख सोप्या भाषेत लिहा. कृपया मराठीत उत्तर द्या.