अमेरिका आणि भारत: संरक्षण सहकार्यासाठी १० वर्षांची रूपरेषा निश्चित
नवी दिल्ली: अमेरिका आणि भारताने आपल्या संरक्षण सहकार्याला नवी दिशा देण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. नुकत्याच झालेल्या संरक्षण चर्चांमध्ये, दोन्ही देशांनी पुढील १० वर्षांसाठी एक व्यापक सहकारी आराखडा (Cooperative Framework) विकसित करण्यावर एकमत दर्शवले आहे. ही महत्त्वपूर्ण बैठक १ जुलै २०२५ रोजी संरक्षण मंत्रालय, अमेरिका (Defense.gov) द्वारे अधिकृतपणे प्रकाशित करण्यात आली. या आराखड्याचा उद्देश दोन्ही देशांमधील संरक्षण संबंध अधिक दृढ करणे आणि समान प्राधान्यक्रमांवर (Shared Priorities) एकत्र काम करणे हा आहे.
या चर्चेदरम्यान, दोन्ही देशांच्या संरक्षण अधिकाऱ्यांनी अनेक महत्त्वाच्या मुद्द्यांवर विचारविनिमय केला. यामध्ये अत्याधुनिक संरक्षण तंत्रज्ञानाचे आदानप्रदान, संयुक्त लष्करी प्रशिक्षण आणि सराव (Joint Military Training and Exercises), संरक्षण उत्पादनातील सहकार्य आणि प्रादेशिक सुरक्षा आव्हानांना तोंड देण्यासाठी एकत्रित धोरणे यांचा समावेश आहे. या १० वर्षांच्या आराखड्यामुळे दोन्ही देशांना आपल्या संरक्षण योजनांची आखणी दीर्घकाळासाठी करता येणार आहे आणि परस्पर विश्वास व सहकार्य वाढण्यास मदत होणार आहे.
समान प्राधान्यक्रम:
या चर्चेतून हे स्पष्ट झाले आहे की अमेरिका आणि भारत इंडो-पॅसिफिक क्षेत्रातील शांतता, स्थिरता आणि सुरक्षितता राखण्यासाठी वचनबद्ध आहेत. चीनच्या वाढत्या प्रभावाच्या पार्श्वभूमीवर, हे सहकार्य विशेषतः महत्त्वाचे ठरते. दोन्ही देश हिंद प्रशांत महासागर क्षेत्रात मुक्त आणि सुरक्षित सागरी मार्गांचे (Free and Open Maritime Seas) महत्त्व अधोरेखित करतात आणि या प्रदेशात चीनच्या विस्तारवादी धोरणांना संतुलित करण्यासाठी एकत्रित प्रयत्नांना प्राधान्य देतात.
तंत्रज्ञान आणि उत्पादन क्षेत्रातील सहकार्य:
संरक्षण तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात सहकार्य वाढवणे हा या आराखड्याचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. अमेरिका भारताला प्रगत संरक्षण तंत्रज्ञान हस्तांतरित करण्यास उत्सुक आहे, ज्यामुळे भारताची संरक्षण उत्पादन क्षमता वाढेल. तसेच, संयुक्त संरक्षण उत्पादन प्रकल्पांवर (Joint Defense Production Projects) काम करण्याची देखील शक्यता आहे. यामुळे दोन्ही देशांना संरक्षण उपकरणांच्या निर्मितीमध्ये आत्मनिर्भर बनण्यास मदत होईल.
प्रशिक्षण आणि सराव:
दोन्ही देशांमधील संयुक्त लष्करी सराव आणि प्रशिक्षण कार्यक्रम अधिक वारंवार आणि प्रभावीपणे आयोजित केले जातील. यामुळे दोन्ही सैन्यांमध्ये समन्वय वाढेल आणि कोणत्याही आणीबाणीच्या परिस्थितीत एकत्रितपणे कारवाई करण्याची क्षमता सुधारेल. तसेच, सायबर सुरक्षा आणि अवकाश संरक्षण (Space Defense) यांसारख्या नवीन क्षेत्रांतील सहकार्यावरही भर दिला जाईल.
पुढील वाटचाल:
या १० वर्षांच्या सहकारी आराखड्याच्या अंमलबजावणीसाठी एक स्पष्ट रोडमॅप तयार केला जाईल. नियमित भेटीगाठी आणि चर्चांच्या माध्यमातून या आराखड्याच्या प्रगतीचा आढावा घेतला जाईल. हा ऐतिहासिक करार भारत-अमेरिका संरक्षण संबंधांमध्ये एक नवा अध्याय सुरू करेल, ज्यामुळे दोन्ही देशांना जागतिक स्तरावर शांतता आणि सुरक्षितता राखण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावता येईल.
या विस्तृत चर्चेतून दोन्ही देशांमधील संरक्षण संबंध अधिक मजबूत होण्याची अपेक्षा आहे, ज्यामुळे इंडो-पॅसिफिक प्रदेशात सुरक्षा आणि स्थिरतेसाठी एक महत्त्वपूर्ण योगदान मिळेल.
U.S., India Talk 10-Year Cooperative Framework, Defense Cooperation, Shared Priorities
AI ने बातमी दिली आहे.
खालील प्रश्न Google Gemini मधून प्रतिसाद तयार करण्यासाठी वापरण्यात आला:
‘U.S., India Talk 10-Year Cooperative Framework, Defense Cooperation, Shared Priorities’ Defense.gov द्वारे 2025-07-01 20:01 वाजता प्रकाशित झाले. कृपया संबंधित माहिती सहित एक सविस्तर लेख नम्र भाषेत लिहा. कृपया मराठीत फक्त लेखासह उत्तर द्या.