भूकंपानंतर आयनोস্ফियर (Ionosphere) मध्ये होणारे बदल आता 3D मध्ये अधिक स्पष्टपणे पाहता येणार!
जपानच्या माहिती व तंत्रज्ञान संस्थेने (NICT) विकसित केले नवीन तंत्रज्ञान
जपानच्या ‘नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ इन्फॉर्मेशन अँड कम्युनिकेशन्स टेक्नॉलॉजी’ (NICT) या संस्थेने एक नवीन तंत्रज्ञान विकसित केले आहे. या तंत्रज्ञानाच्या मदतीने भूकंपानंतर पृथ्वीच्या वातावरणातील आयनोस्फियरमध्ये (Ionosphere) होणारे बदल 3D मध्ये अधिक स्पष्टपणे पाहता येणार आहेत. यामुळे भूकंपाचा अंदाज वर्तवण्यात आणि नैसर्गिक आपत्ती व्यवस्थापनात मदत होणार आहे.
आयनोस्फियर म्हणजे काय?
पृथ्वीच्या पृष्ठभागापासून सुमारे 60 ते 1000 किलोमीटर उंचीवर वातावरणाचा एक भाग आहे, ज्याला आयनोस्फियर म्हणतात. या भागात सूर्याच्या अतिनील किरणांमुळे (Ultraviolet rays) वायूंचे आयनीकरण (Ionization) होते, ज्यामुळे ते विद्युतभारित (Electrically charged) होतात.
भूकंप आणि आयनोस्फियरचा संबंध काय?
भूकंप झाल्यानंतर पृथ्वीच्या पृष्ठभागावर कंपनं निर्माण होतात. या कंपनांमुळे आयनोस्फियरमध्ये बदल होतात. हे बदल रडार आणि उपग्रहांनी शोधले जाऊ शकतात. NICT ने विकसित केलेल्या नवीन तंत्रज्ञानामुळे हे बदल अधिक स्पष्टपणे 3D मध्ये दिसतील, ज्यामुळे भूकंपाचा अभ्यास करणे सोपे होईल.
या तंत्रज्ञानाचे फायदे काय आहेत?
- भूकंपाचा अचूक अंदाज लावता येईल.
- त्सुनामीसारख्या (Tsunami) नैसर्गिक आपत्तींची पूर्वसूचना मिळू शकेल.
- संदेशवहन प्रणाली (Communication systems) अधिक सुरक्षित करता येतील.
- नैसर्गिक आपत्ती व्यवस्थापनात मदत होईल.
NICT ने हे कसे केले?
NICT ने GPS उपग्रहांकडून (GPS satellites) मिळणाऱ्या डेटाचा वापर केला. या डेटाचे विश्लेषण करण्यासाठी विशेष सॉफ्टवेअर (Software) तयार केले. या सॉफ्टवेअरच्या मदतीने आयनोस्फियरमधील बदलांना 3D मध्ये रूपांतरित केले जाते.
हे तंत्रज्ञान भूकंपाच्या अभ्यासात एक महत्त्वाचे पाऊल आहे आणि यामुळे नैसर्गिक आपत्तींपासून बचाव करण्यासाठी अधिक चांगली तयारी करता येईल.
AI ने बातमी दिली आहे.
खालील प्रश्न Google Gemini मधून प्रतिसाद तयार करण्यासाठी वापरण्यात आला:
2025-06-06 05:00 वाजता, ‘地震後の電離圏変動を3次元解析で高精度に可視化’ 情報通信研究機構 नुसार प्रकाशित झाले. कृपया संबंधित माहिती सहित एक सविस्तर लेख सोप्या भाषेत लिहा. कृपया मराठीत उत्तर द्या.
16