AI आणि कॉपीराइट: सांस्कृतिक कार्य मंत्रालय आणि अर्थव्यवस्था, व्यापार आणि उद्योग मंत्रालयाचा अहवाल
कレント अवेअरनेस पोर्टलने ४ जून २०२५ रोजी एक बातमी प्रकाशित केली आहे. या बातमीनुसार, सांस्कृतिक कार्य मंत्रालय (Ministry of Culture) आणि अर्थव्यवस्था, व्यापार आणि उद्योग मंत्रालय (Ministry of Economy, Trade and Industry – METI) यांनी ‘AI आणि कॉपीराइट संबंधित भागधारकांच्या नेटवर्कचा आढावा’ (Summary of Stakeholder Network on AI and Copyright) नावाचा एक अहवाल प्रकाशित केला आहे.
या अहवालात AI (Artificial Intelligence) म्हणजेच कृत्रिम बुद्धिमत्ता आणि कॉपीराइट (Copyright) यांच्यातील संबंधांवर चर्चा करण्यात आली आहे. AI च्या विकासामुळे अनेक नवीन प्रश्न निर्माण झाले आहेत, जसे की:
- AI ने तयार केलेल्या कामांचे कॉपीराइट कोणाकडे असेल? (Who owns the copyright of works created by AI?)
- AI ला प्रशिक्षण देण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या डेटाचे काय? (What about the data used to train AI?)
- कॉपीराइट कायद्यांचे उल्लंघन AI कसे करू शकते? (How can AI violate copyright laws?)
या अहवालात या प्रश्नांची उत्तरे शोधण्याचा प्रयत्न करण्यात आला आहे. यात AI डेव्हलपर, कॉपीराइट धारक, कायदेतज्ञ आणि इतर संबंधित भागधारकांकडून (stakeholders) माहिती गोळा करण्यात आली आहे.
अहवालातील काही महत्वाचे मुद्दे:
- AI च्या मदतीने तयार केलेल्या कलाकृती, संगीत किंवा साहित्य यांचे अधिकार कोणाकडे असावेत यावर विचार केला गेला आहे.
- AI ला प्रशिक्षण देण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात डेटा वापरला जातो. या डेटा मध्ये अनेकदा कॉपीराइट असलेल्या सामग्रीचा समावेश असतो. त्यामुळे डेटा वापरताना काय नियम असले पाहिजेत, यावर मार्गदर्शन देण्यात आले आहे.
- AI चा वापर करून कॉपीराइट कायद्यांचे उल्लंघन कसे टाळता येईल, याबद्दल उपाय सांगण्यात आले आहेत.
या अहवालाचा उद्देश काय आहे?
या अहवालाचा मुख्य उद्देश AI आणि कॉपीराइट यांच्यातील संबंधांबद्दल जागरूकता वाढवणे आहे. तसेच, AI चा वापर करताना कॉपीराइट कायद्यांचे पालन कसे करावे याबद्दल मार्गदर्शन करणे आहे. यामुळे AI डेव्हलपर आणि कॉपीराइट धारक यांच्यात समन्वय राहील आणि दोघांनाही फायदा होईल.
थोडक्यात, सांस्कृतिक कार्य मंत्रालय आणि अर्थव्यवस्था, व्यापार आणि उद्योग मंत्रालयाने प्रकाशित केलेला हा अहवाल AI आणि कॉपीराइटच्या गुंतागुंतीच्या समस्यांवर प्रकाश टाकतो आणि भविष्यात धोरणे ठरवण्यासाठी उपयुक्त ठरू शकतो.
文化庁・経済産業省、「AIと著作権に関する関係者ネットワークの総括」を公表
AI ने बातमी दिली आहे.
खालील प्रश्न Google Gemini मधून प्रतिसाद तयार करण्यासाठी वापरण्यात आला:
2025-06-04 00:07 वाजता, ‘文化庁・経済産業省、「AIと著作権に関する関係者ネットワークの総括」を公表’ カレントアウェアネス・ポータル नुसार प्रकाशित झाले. कृपया संबंधित माहिती सहित एक सविस्तर लेख सोप्या भाषेत लिहा. कृपया मराठीत उत्तर द्या.
808