खूरपका आणि तोंडरोग: తాజా स्थिती
16 मे 2025 रोजी सकाळी 9:41 वाजता GOV.UK ने ‘खूरपका आणि तोंडरोग: తాజా स्थिती’ याबद्दल एक अहवाल प्रकाशित केला आहे. या अहवालातील माहितीच्या आधारे, या रोगाबद्दल सोप्या भाषेत सविस्तर माहिती खालीलप्रमाणे आहे:
खूरपका आणि तोंडरोग (Foot and Mouth Disease – FMD) म्हणजे काय?
खूरपका आणि तोंडरोग हा एक अत्यंत संसर्गजन्य रोग आहे. हा रोग जनावरांना होतो, विशेषत: गाय, म्हैस, डुक्कर, मेंढी आणि बकरी यांच्यामध्ये तो मोठ्या प्रमाणावर पसरतो. या रोगामुळे जनावरांच्या तोंडात, पायांमध्ये आणि स्तनाग्रांवर फोड येतात.
सद्यस्थिती काय आहे?
GOV.UK च्या अहवालानुसार, खूरपका आणि तोंडरोग (FMD) सध्या कोणत्या विशिष्ट भागात पसरला आहे आणि त्याचा प्रादुर्भाव किती आहे याबद्दल माहिती दिली आहे. * कोणत्या भागांमध्ये प्रादुर्भाव आहे? (उदा. काही विशिष्ट गावे किंवा प्रदेश) * किती जनावरे बाधित आहेत? * प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी सरकार काय उपाययोजना करत आहे?
खूरपका आणि तोंडरोग कसा पसरतो?
हा रोग अत्यंत वेगाने पसरतो. निरोगी जनावरे बाधित जनावरांच्या थेट संपर्कात आल्यास लागण होते. तसेच, दूषित चारा, पाणी आणि माणसांमुळे सुद्धा ह्या रोगाचा प्रसार होऊ शकतो.
रोगाची लक्षणे काय आहेत?
- जनावरांना ताप येणे.
- तोंडात, जिभेवर आणि हिरड्यांवर फोड येणे.
- पायांच्या खुरप्यांमध्ये फोड येणे, त्यामुळे जनावरांना चालण्यास त्रास होणे.
- जनावरे चारा खाणे बंद करतात.
- दुभत्या जनावरांच्या दुधात घट होणे.
उपाययोजना काय आहेत?
खूरपका आणि तोंडरोग नियंत्रणात आणण्यासाठी सरकार आणि पशुवैद्यकीय विभाग अनेक उपाययोजना करतात:
- लसीकरण: जनावरांना खूरपका आणि तोंडरोग प्रतिबंधक लस टोचणे हा सर्वात महत्त्वाचा उपाय आहे.
- विलगीकरण: बाधित जनावरांना निरोगी जनावरांपासून वेगळे ठेवणे (Quarantine).
- प्रादुर्भाव क्षेत्रातील जनावरांची तपासणी: ज्या भागात रोग पसरला आहे, तेथील सर्व जनावरांची तपासणी करणे.
- जनावरांची वाहतूक नियंत्रण: जनावरांची वाहतूक थांबवणे किंवा नियंत्रित करणे, जेणेकरून रोग इतरत्र पसरणार नाही.
- स्वच्छता: गोठे आणि आसपासचा परिसर स्वच्छ ठेवणे.
- नष्ट करणे: गंभीर परिस्थितीत, बाधित जनावरांना मारून टाकणे (culling) हा देखील एक उपाय आहे, जेणेकरून रोगाचा प्रसार थांबू शकेल.
शेतकऱ्यांसाठी सूचना
- आपल्या जनावरांची नियमित तपासणी करा.
- जनावरांना वेळोवेळी लस टोचा.
- गोठा स्वच्छ ठेवा.
- जनावरांना लागण झाल्याची शंका असल्यास, त्वरित पशुवैद्यकीय अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधा.
महत्वाचे: खूरपका आणि तोंडरोग हा मानवासाठी धोकादायक नाही, परंतु यामुळे जनावरांचे मोठे आर्थिक नुकसान होते. त्यामुळे या रोगाला गांभीर्याने घेणे आवश्यक आहे.
Foot and mouth disease: latest situation
AI ने बातमी दिली आहे.
खालील प्रश्न Google Gemini मधून प्रतिसाद तयार करण्यासाठी वापरण्यात आला: