
आर्थिक सुरक्षेसाठी महत्त्वाचे पाऊल: जपानमध्ये प्रगत मेटल 3D प्रिंटिंग तंत्रज्ञानाचा विकास सुरू
प्रस्तावना:
ताज्या माहितीनुसार, 2025-05-10 रोजी सकाळी 05:40 वाजता ‘「経済安全保障重要技術育成プログラム」で高度な金属積層造形システム技術の開発・実証に着手します’ (आर्थिक सुरक्षा महत्त्वपूर्ण तंत्रज्ञान विकास कार्यक्रमांतर्गत प्रगत धातू थर-थरावर साचे बनवण्याच्या प्रणाली तंत्रज्ञानाचा विकास आणि प्रत्यक्ष वापर सुरू करत आहोत) ही बातमी पीआर टाइम्सवर (PR TIMES) शोध कीवर्ड्सच्या शीर्षस्थानी होती. हे दर्शविते की हा विषय सध्या जपान आणि इतर संबंधित क्षेत्रांसाठी किती महत्त्वाचा आहे. या बातमीनुसार, जपानमधील प्रमुख औद्योगिक समूह आयएचआय कॉर्पोरेशन (IHI Corporation) ने जपान सरकारच्या एका महत्त्वाकांक्षी कार्यक्रमांतर्गत प्रगत धातूचे भाग बनवण्याच्या नवीन तंत्रज्ञानाचा विकास आणि प्रत्यक्ष वापराला सुरुवात केली आहे.
काय आहे ‘आर्थिक सुरक्षा महत्त्वपूर्ण तंत्रज्ञान विकास कार्यक्रम’?
जपान सरकारने देशाची आर्थिक सुरक्षा मजबूत करण्यासाठी आणि महत्त्वपूर्ण उद्योगांमध्ये आत्मनिर्भरता वाढवण्यासाठी हा विशेष कार्यक्रम सुरू केला आहे. याचा उद्देश अशा अद्ययावत तंत्रज्ञानांना विकसित करणे आणि प्रोत्साहन देणे आहे, जे जपानच्या सुरक्षा आणि अर्थव्यवस्थेसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहेत. यात पुरवठा साखळीतील जोखीम कमी करणे, देशांतर्गत उत्पादन क्षमता वाढवणे आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर जपानची तांत्रिक स्पर्धात्मकता कायम राखणे यावर भर दिला जातो.
प्रगत मेटल 3D प्रिंटिंग तंत्रज्ञान म्हणजे काय?
मेटल 3D प्रिंटिंग, ज्याला धातूचे ॲडिटीव्ह मॅन्युफॅक्चरिंग असेही म्हणतात, हे एक अत्याधुनिक उत्पादन तंत्रज्ञान आहे. पारंपरिक उत्पादन पद्धतींपेक्षा हे वेगळे आहे. यात धातूचे बारीक कण किंवा तार वापरून संगणकाच्या डिझाइननुसार वस्तू थर-थरावर (layer by layer) बनवल्या जातात.
‘प्रगत’ (Advanced) याचा अर्थ या तंत्रज्ञानाला पुढील स्तरावर घेऊन जाणे. यात उच्च अचूकता (precision), मोठ्या आकाराचे भाग बनवण्याची क्षमता, जलद प्रक्रिया आणि नवीन प्रकारच्या धातूंचा वापर यांचा समावेश असतो. या तंत्रज्ञानामुळे अत्यंत गुंतागुंतीचे आणि पारंपरिक पद्धतींनी बनवणे कठीण असलेले भाग सहजतेने तयार करता येतात. हे भाग अनेकदा वजनाने हलके पण अधिक मजबूत असू शकतात.
आयएचआयचा प्रकल्प काय आहे?
आयएचआय कॉर्पोरेशन, जे विमान, ऊर्जा आणि औद्योगिक उपकरणांच्या क्षेत्रात कार्यरत आहे, त्यांनी ओसाका विद्यापीठासारख्या शैक्षणिक संस्थांच्या सहकार्याने या प्रकल्पाची सुरुवात केली आहे. या प्रकल्पाचे मुख्य लक्ष केवळ 3D प्रिंटर बनवणे नसून, धातूचे उच्च-कार्यक्षमतेचे भाग तयार करण्याची संपूर्ण प्रगत ‘प्रणाली’ (System) विकसित करणे आहे.
या प्रणालीमध्ये केवळ प्रिंटिंग मशीनच नाही, तर वापरल्या जाणाऱ्या धातूच्या सामग्रीची गुणवत्ता, प्रिंटिंग प्रक्रिया नियंत्रित करणारे सॉफ्टवेअर, आणि तयार झालेल्या भागांची तपासणी व गुणवत्ता नियंत्रण प्रक्रिया यांचाही समावेश असेल. याचा उद्देश असा आहे की तयार झालेले धातूचे भाग अत्यंत अचूक असावेत, विशिष्ट गरजा पूर्ण करणारे असावेत आणि अत्यंत गंभीर ऍप्लिकेशन्समध्ये (उदा. विमान इंजिन किंवा ऊर्जा संयंत्रांचे भाग) वापरण्यासाठी पूर्णपणे विश्वसनीय असावेत.
हा प्रकल्प जपानसाठी का महत्त्वाचा आहे?
- आत्मनिर्भरता: प्रगत मेटल 3D प्रिंटिंगसारख्या महत्त्वाच्या उत्पादन तंत्रज्ञानाचा विकास देशातच झाल्यामुळे, जपान महत्त्वपूर्ण औद्योगिक घटकांसाठी इतर देशांवरील आपले अवलंबित्व कमी करू शकेल. हे आर्थिक सुरक्षेसाठी अत्यंत आवश्यक आहे.
- संरक्षण आणि सुरक्षा: संरक्षण उपकरणे आणि एअरस्पेस (Aerospace) क्षेत्रासाठी लागणारे अत्यंत विशिष्ट आणि उच्च-कार्यक्षमतेचे भाग देशातच तयार करण्याची क्षमता मिळेल. हे राष्ट्रीय सुरक्षेच्या दृष्टीने महत्त्वाचे आहे.
- आर्थिक वाढ: देशांतर्गत अद्ययावत उत्पादन तंत्रज्ञानाचा विकास झाल्यामुळे नवीन उद्योग आणि रोजगाराच्या संधी निर्माण होतील. यामुळे जपानच्या अर्थव्यवस्थेला चालना मिळेल.
- जागतिक स्पर्धात्मकता: प्रगत उत्पादन तंत्रज्ञानात आघाडी घेणे जपानला जागतिक स्तरावर तांत्रिक आणि औद्योगिक क्षेत्रात आपले स्थान मजबूत करण्यास मदत करेल.
निष्कर्ष:
आयएचआय कॉर्पोरेशनने ‘आर्थिक सुरक्षा महत्त्वपूर्ण तंत्रज्ञान विकास कार्यक्रमांतर्गत’ सुरू केलेला प्रगत मेटल 3D प्रिंटिंग प्रणालीचा विकास आणि प्रत्यक्ष वापर प्रकल्प हा जपानच्या भविष्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. हे केवळ तांत्रिक प्रगतीचे उदाहरण नाही, तर देशाची आर्थिक सुरक्षा मजबूत करण्यासाठी आणि गंभीर उद्योगांमध्ये आत्मनिर्भरता प्राप्त करण्यासाठी केलेली एक महत्त्वाची गुंतवणूक आहे. या तंत्रज्ञानाच्या यशस्वी विकासामुळे जपानला अनेक क्षेत्रांमध्ये नवीन उंची गाठता येईल आणि जागतिक स्तरावर त्याचे औद्योगिक सामर्थ्य अधिक वाढेल.
「経済安全保障重要技術育成プログラム」で高度な金属積層造形システム技術の開発・実証に着手します
एआयने बातमी दिली.
खालील प्रश्नाच्या आधारावर Google Gemini कडून उत्तर प्राप्त झाले आहे:
2025-05-10 05:40 वाजता, ‘「経済安全保障重要技術育成プログラム」で高度な金属積層造形システム技術の開発・実証に着手します’ PR TIMES नुसार शोध कीवर्डच्या शीर्षस्थानी आहे. कृपया संबंधित माहितीसह सोप्या भाषेत तपशीलवार लेख लिहा. कृपया मराठीत उत्तर द्या.
1440