नासाने हबल दुर्बिणीद्वारे शोधलेली अनोखी सर्पिलाकार आकाशगंगा : NGC 1961,NASA

येथे ‘हबल दुर्बिणीने शोधलेली एक विलक्षण सर्पिलाकार आकाशगंगा’ याबद्दल सोप्या भाषेत माहिती दिली आहे:

नासाने हबल दुर्बिणीद्वारे शोधलेली अनोखी सर्पिलाकार आकाशगंगा : NGC 1961

नासाच्या वेधशाळेने 5 मे 2025 रोजी ‘हबल इमेजेस अ पेक्युलियर स्पायरल’ (Hubble Images a Peculiar Spiral) नावाचा एक लेख प्रकाशित केला, ज्यात NGC 1961 नावाच्या एका विशेष आकाशगंगेचा (Galaxy) उल्लेख आहे. ही आकाशगंगा पृथ्वीपासून सुमारे 180 दशलक्ष प्रकाशवर्षे दूर ‘कॅमेलोपार्डलिस’ नावाच्या एका तारकासमूहात (Constellation) आहे.

आकाशगंगेची वैशिष्ट्ये

NGC 1961 ही एक सर्पिलाकार आकाशगंगा आहे, परंतु तिची काही वैशिष्ट्ये तिला इतर आकाशगंगांपेक्षा वेगळी ठरवतात:

• अस्पष्ट बाह्य भाग: या आकाशगंगेच्या बाहेरील बाजूचे स्वरूप सामान्य सर्पिलाकार आकाशगंगांपेक्षा खूपच वेगळे आणि काहीसे विखुरलेले आहे. तिची रचना नियमित सर्पिलाकार आकाराची नाही.
• सक्रिय केंद्र: NGC 1961 च्या केंद्रामध्ये एक सक्रियgalactic nucleus (AGN) आहे. याचा अर्थ असा आहे की आकाशगंगेच्या केंद्रस्थानी असलेला प्रचंड मोठा कृष्णविवर (Black hole) मोठ्या प्रमाणात ऊर्जा उत्सर्जित करत आहे.
• असामान्य रचना: या आकाशगंगेमध्ये वायू आणि धूळ यांचे प्रमाण जास्त आहे, ज्यामुळे नवीन तारे तयार होण्याचे प्रमाणही अधिक आहे.

हबल दुर्बिणीचे महत्त्व

हबल दुर्बिणीने या आकाशगंगेचे अत्यंत स्पष्ट आणि तपशीलवार चित्र घेतले आहे. ज्यामुळे वैज्ञानिकांना तिची रचना, अंतर आणि वैशिष्ट्ये अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यास मदत झाली आहे. हबल दुर्बिणीच्या उच्च क्षमतेमुळेच या आकाशगंगेच्या अनेक अज्ञात गोष्टींचा शोध लागला आहे.

वैज्ञानिक महत्त्व

NGC 1961 सारख्या आकाशगंगा वैज्ञानिकांसाठी खूप महत्त्वाच्या आहेत, कारण त्या आकाशगंगांच्या निर्मिती आणि विकासाच्या अभ्यासात मदत करतात. या आकाशगंगेचा अभ्यास करून, वैज्ञानिक आकाशगंगांच्या संरचनेबद्दल आणि त्यांच्यातील बदलांबद्दल अधिक माहिती मिळवू शकतात.

निष्कर्ष

NASA ने हबल दुर्बिणीद्वारे NGC 1961 या विलक्षण सर्पिलाकार आकाशगंगेचा शोध लावला आहे. या आकाशगंगेची वैशिष्ट्ये आणि तिची रचना वैज्ञानिकांसाठी संशोधनाचा विषय आहे. हबल दुर्बिणीमुळे या आकाशगंगेचे रहस्य उलगडण्यास मदत झाली आहे, ज्यामुळे खगोलशास्त्राच्या ज्ञानात भर पडली आहे.

Hubble Images a Peculiar Spiral

AI ने बातमी दिली आहे.

खालील प्रश्न Google Gemini मधून प्रतिसाद तयार करण्यासाठी वापरण्यात आला:

2025-05-05 18:31 वाजता, ‘Hubble Images a Peculiar Spiral’ NASA नुसार प्रकाशित झाले. कृपया संबंधित माहिती सहित एक सविस्तर लेख सोप्या भाषेत लिहा. कृपया मराठीत उत्तर द्या.

201